جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

موضوع تحقیق معناشناسی تاریخی و توصیفی «جنّت» و و دیگر واژگانی است که در این حوزه معناشناختی قرار می گیرند. در معناشناسی تاریخی روشن می شود که «عَدْن» و «فِردَوس» واژگانی دخیل هستند. «عَدْن» در میان اعراب پیش از نزول قرآن به معنای بهشت حضرت آدم و حوّا و فِردَوس علاوه بر این معنا به معنای بهشت موعود نیز کاربرد داشته است و چنین کاربردهایی برگرفته از یهودیان و مسیحیان عصر نزول بوده است. «جَنَّت» واژه ای اصیل است و در میان اعراب پیش از نزول قرآن به معنای باغ دنیوی و بهشت اخروی کاربرد داشته است. شواهد تاریخی حاکی از آن است که منشأ اصلی و اولیه باغ و باغ سازی، اندیشه ها و باورهای دینی آدمیان در مورد بهشت آرمانی بوده است. همچنین بررسی ها نشان می دهد که علارغم اختلافات جزئی بین دین‌های زرتشت، یهود، مسیح و اسلام در توصیف بهشت، منشأ و خاستگاه اصلی آن ها واحد است. آنچه که خداوند در توصیف بهشت به کار برده است، گوشه ای از نعمت های نامحدود بهشت است که برای مخاطبان اولیه قرآن قابل درک بوده است. در معناشناسی توصیفی با استناد به قرائنی از خودِ آیات قرآن، دو مسأله ی مهم و محوری بدست می آید. یکی اینکه: از آیات قرآن اصل وجودِ بهشت های چندگانه، استنباط می شود. مسأله دیگر اینکه: نمی توان اصل وجود نعمت های بهشتی را انکار کرد و آن ها را از باب تشبیه و تقریب به ذهن دانست؛ آنچه که آیات قرآن بر آن دلالت دارد، وجود تفاوت ماهوی بین نعمت های دنیوی و اخروی است که واقعیت خارجی و تأویل آن ها در قیامت آشکار می شود.

عنوان پایان نامه حاضر «حجاب از دیدگاه قرآن و سنت» است که در آن نخست با استفاده از آیات و روایات یاد شده در این پایان نامه، زن باید از: گفتار متواضعانه با مردان دیگر و بیگانه و نامحرم، تبرج و خودنمایی، نازک صدا و آهنگ انداختن به آن خودداری کند و حریم بین محرم و نامحرم را مراعات نماید و جز برای شوهر خود را نیاراید و جز وجه و کفین از بدن خود را نمایان نسازد و حرمت حریم خانه و خانواده و حق و حقوق شوهر را مراعات نماید و وضعیت زنان در روز قیامت از زبان پیامبر در معراج را به یاد آورد و از خدا بترسد.این پایان نامه عوامل گسترش حجاب را: تقویت ایمان و باورهای دینی، تعقل و تفکر وعاقبت اندیشی، دقت در انتخاب دوست، ازدواج، احیای فرهنگ اصیل اسلامی و ارائه الگوی والای اسلامی، ترویج غیرت و حمیت، گسترش امر به معروف و نهی از منکر و فعالیت‌های علمی، فرهنگی، هنری، نظارت بر رسانه‌های ملی و... دانسته است و در مقابل عوامل رشد ویروس و بیماری بدحجابی و بی حجابی را در جامعه، ضعف ایمان، هوسرانی و ارضای تمایلات حیوانی، خودنمایی، ضعف حیا، ضعف غیرت مردان، مدگرایی و تبلیغات سوء دشمنان اسلام، عدم محافظت زن و شوهر از یکدیگر، عدم امر به معروف و نهی از منکر و سهل انگاری و عدم برخورد مناسب مسئولین ذی ربط دانسته است.حجاب برای فرد و خانواده و جامعه آثار و برکات فراوانی دارد و شخصیت، آرامش، فعالیت، پیشرفت، وقار، بزرگی، عظمت، ثبات و استحکام و آزادی معنوی و واقعی، مصونیت و ترقی و تعالی و پاکی و عفت فرد و خانواده و جامعه را تضمین می‌کند و به آنها تکامل، عزت می‌بخشد و در برابر هجوم فرهنگی دشمن بیمه می‌کند و دشمنان را مأیوس می‌نماید.بدحجابی و بی حجابی آثار سوء و مخرب فراوانی برای فرد و جامعه بر جای می‌گذارد و برعکس آنچه در فواید حجاب گفته شد، در ابعاد مختلف فردی، خانوادگی و اجتماعی انحطاط به بار می‌آورد و زن را به حضیض ذلت و خواری و فساد و شهوات سوق می‌دهد و در یک جمله دنیا و آخرت فرد، خانواده و جامعه را خراب می‌کند.و در آخر، طرح شبهات و پاسخ مستدل و منطقی به آنها پرداخته ایم و سپس راهکارهایی را برای مبارزه با پدیده شوم بدحجابی و تهاجم و شبیخون فرهنگی دشمن پیشنهاد و ارائه کرده ایم و سپس عناوین و موضوعاتی چند را برای تحقیق در این زمینه پیشنهاد نموده ایم

زبان اصلیترین عامل ارتباط بین انسانها و بازگو کننده ادبیات مختلف بشری است. ادبیات حاکم بر قرآن کریم از آنجا که گویندهاش خداوند متعال، و مخاطبین اولیهاش اعراب جزیرهالعرب بودهاند، منطقی حیرتآور و اعجابآمیز را در قالب زبان عربی ارائه فرموده است تا حقایق ماورائی را در قالب ادبیات عصر نزول تنزل دهد: لذا شناخت فرهنگ و ادبیات عرب در عصر نزول یکی از ضروریترین اموری است که میتواند ما را به شناخت الفاظ و معانی قرآن رهنمون شود. کتاب" التعابیر القرانیه والبیئه العربیه فی مشاهد القیامه" تألیفنویسنده عراقی "ابتسام مرهون الصفار" است که فرهنگ و ادب پالایش شده عصر نزول را در رابطه با مناظر قیامت مورد بحث و بررسی قرار داده است که در حوزه های مختلفی از جملهحوزهادبیات و پژوهشهای قرآنی مورد توجه وعنایت خاص قرار میگیرد و نیز از آنجاکه فهم تعابیر قرآنی در رشتههای مختلف حوزوی و دانشگاهی یکی از نیازهای قرآنی کشورمان است، به نظر میآید ترجمه آن بتواند خدمتی به قرآنپژوهان فارسی زبان ارائه دهد. لذا با جمعآوری مطالب مربوط به موضوع این کتاب و و استفاده از منابع لغوی به ترجمه آن اقدام شده است. نتایج حاصل ازترجمه روشن میسازد که با پی بردن به دلالت الفاظ قرآنی در محیط عربی آن روز و افکار وتخیلات برخاسته از آن محیط، میتواند به تصاویری که عرب-ها هنگام تلاوت قرآن در ذهن خویش ترسیم کردهاند، پی برد.

زمان در فلسفه، کمیّت انتزاع شده از حرکت است، اما یک زمان دیگری هم در قرآن و فرهنگ اسلامی مطرح است و آن نگاه به پدیده‌ها بدون در نظر گرفتن حرکت مادی آنهاست. هر پدیده یک وجود مُلکی دارد و افزون بر آن، یک وجود ملکوتی دارد. قرآن با طرح ملکوت هر چیز، ما را به وجه دیگری از فرا زمان سوق می‌دهد: «فَسُبْحانَ الَّذی بِیَدِهِ مَلَکُوتُ کُلِّ شَیْ‏ءٍ وَ إِلَیْهِ تُرْجَعُون» (یس/83). بر این اساس، هنگام مطالعه‌یقرآن کریم با دو زمان مواجهیم، یکی زمان آفاقی که کمّی است و در آن، زمان و مکان رویدادها مشخص است و پدیده‌ها در تقدم و تأخّر و توالی مورد مطالعه و بررسی قرار می‌گیرند و دیگری زمان انفسی که در آن نگاه تاریخی و خطی به پدیده‌ها کنار گذاشته می‌شود و در یک افق فرا تاریخی، همه‌ی پدیده‌ها در یک جا حضور دارند و نظم هم‌زمان صورتها، جانشین توالی صورتها می شود. این زمان، همان «زمان لطیفِ» عالم ملکوت است. تمایز میان زمان آفاقی و زمان انفسی نقش بسیار تعیین کننده و معناداری در تفسیر آیات قرآن دارد، چراکه بسیاری از آیات را تنها می‌توان بر اساس انگاره‌ی زمان انفسی خوانش و فهم نمود. تأویل آیات انفسی نیز مستلزم حضور مفسّر در ساحت ملکوت است، زیرا کار تأویل، آشکار نمودن معنای باطنی و نهفته در پسِ حکایت رویدادهای آفاقی است. در این پژوهش نمونه‌های بسیاری از قرآن کریم از جمله آیه‌ی «اَلَسْت»، ماجرای معراج پیامبر (ص)، خطاب به پیامبر (ص) در داستان یوسف، آیات مربوط به قیامت، گفت‌وگوی دوزخیان و بهشتیان و مواردی دیگر آورده شده است که نقش تمایز زمان آفاقی و انفسی در فهم آنها تعیین کننده است، به طوری که بدون توجه به زمان انفسی، تفسیر آیه ممکن نیست.

مطابق آموزه های قرآن کریم ایمان با اسلام تفاوت دارد. ایمان معرفتی است که آثار آن بر جوارح انسان ظاهر می شود. ایمان در مرتبه اول به دو دسته مستقر ومستودع تقسیم می شود. همه کسانی که مومن نامیده می شوند، درجه ایمانشان یکسان نیست. ایمان به غیب از ویژگی های متقین است. خدا، پیامبر، قیامت، فرشتگان و حجت غائب ازمتعلقات ایمان محسوب می شود.

چکیدهیکی از زیر شاخه های قرآن پژوهی مطالعه و پژوهش در افعال قرآن کریم است که نقش و اهمیت بسزایی در شکل گیری مفاهیم و معانی قرآن دارد. این پایان نامه برآن است تا به مشخص کردن جایگاه زمان در افعال قرآنو بررسی مطابقت افعال با زمانشان درکل قرآن کریم ، هدف وغرض از عدم مطابقت بعضی از افعال با زمان واقعی شان وجایگزینی برخی افعال به جای برخی دیگر، و آشکار نمودن پرکاربردترین زمان در افعال آیات قرآن بپردازد.این پژوهش به روش توصیفی و مطالعات کتابخانه ای، بررسی منابع مرتبط با موضوع و سپس تحلیل، تجزیه و سرانجام نتیجه گیری از یافته ها اجرا شده است که حاصل آن، دستیابی به نتایجی است که به ما کمک می کند به گوشه ای از زیبایی های معانی قرآن پی برده و دریافت بهتر و استوارتری از آیات داشته باشیم.در این پایان نامه ضمن بررسی فعل وزمان در عربی به کنکاش و مطالعه افعال قرآنی و مطابقتشان با زمان، دلیل عدم مطابقت ظاهری برخی افعال با زمان ساختاری آن ها و نیزبررسی ادوات و قیودی که زمان فعل را تغییر می دهند، پرداخته شده است. می توان گفت قرآن کریم با تغییر و جابه جایی در زمان افعال، به تغییر درک ما از برخی مفاهیم و پدیده ها که رفته رفته به عادت تبدیل شده، پرداخته و در پی القای اغراضی چون رها سازی انسان از قید زمان و تصویر سازی ملموس ومحسوس به ویژه از قیامت و حوادث آن، انسان را به گونه ای به نزدیک بودن آن متنبه سازد.واژه های کلیدی: فعل، زمان ، مطابقت، قرآن کریم

در این پایان نامه پس از بررسی معنای لغوی و اصطلاحی حجت و تحلیل آن در آیات و روایات به اثبات اتمام حجت از سوی پرودگار خواهیم پرداخت. بدین معنا که خداوند متعال در جهت هدایت انسان‌ها در مسیر سعادت از هیچ کاری فروگذار نکرد و حجت بالغه خود را از طرق بسیاری محقق ساخت. به گونه‌ای که با وجود این دلائل روشن و واضح، هیچ بنده‌ای در روز قیامت بهانه‌ای برای ضلالت و گمراهی خود نخواهد داشت و در واقع معنای حجت بالغه الهی این است که خداوند با بندگان خود احتجاج می‌کند؛ اما مجرمان هیچ راهی برای احتجاج و رهایی از عذاب الهی را نخواهند داشت. سچس حجت‌های الهی را به تفصیل معرفی خواهیم کردو راه کارها و معیارهای به بلوغ رسیدن و کامل شدن حجت‌های الهی را بیان می‌کنیم در پایان به وضعیت مستضعفانی که به دلائل مختلفی نتوانستند از حجت‌های الهی بهره کافی ببرند نیز می‌پردازیم .

مسلمانان پس از رحلت جانگدار پیامبر (ص) دچار تشتت و افتراق شده و فرقه‌ها و نحله‌های مختلفی در حوزه اسلام پدیدار گردید که هر کدام از این گروهها در خصوص مباحث کلامی صاحب آرا گوناگون بودند. علت عمده این افتراق و گوناگونی بروز اختلافات سیاسی و به تبع آن دوری از کتاب خدا و عترت رسول (ص) بود. یکی از اولین گروهها "خوارج" بود که با برداشتهای انحرافی خود از تعالیم الهی، چهره‌ای خشن و نفرت آور از دین را به تصویر کشیدند. "عملگرایی افراطی" مشخصه بارز این فرقه منحرف بود. تکفیر و به دنبال آن حکم اعدام، تنها موضع آنها در قبال مخالفین خود و مرتکبین معاصی بود. در پی واکنش مسلمین در قبال این دیدگاه افراطی، گروهی دیگر پدید آمدند که "مرجئه" نام گرفتند. اساس اندیشه کلامی مرجئه را "به تاخیر انداختن عمل از ایمان" تشکیل می‌داد که براساس این تئوری ایمان جدای از عمل بوده و با وجود ایمان، گناه ضرری نخواهد داشت ، همانطوری که با وجود کفر، طاعت ، سودی ندارد. براساس این تئوری، قضاوت در مورد خوبی و بدی افراد را هم باید تا روز قیامت به تاخیر انداخت . این تئوری به خاطر ماهیت عافیت‌آور خود مورد استقبال عامه واقع شد و سواد اعظم مسلمین را به دنبال خود کشید و از طرفی به خاطر تامین مطامع حکام جور در پرتو این اندیشه، مورد استقبال امویان قرار گرفت و اصولا به عنوان مذهب امویان قلمداد می‌شد. این مقاله اساس تئوری را که عبادت از جدایی ایمان از عمل باشد، نشانه رفته و سعی کرده است با الهام از آیات الهی و بهره جستن از روایات اثبات کند که عمل، عنصری اساسی در کشب ایمان محسوب می‌شود. هدف از تخریب این اساس ، برگشت به اندیشه افراطی خوارج نیست بلکه بیان طریق معتدل و به دور از افراط و تفریط است ، همان راهی که ائمه معصومین (ص) پیروان خود را به آن راهنمایی کرده‌اند. همچنین سعی شده است که مرز بین امیدواری به بخشش الهی و عمل گریزی و لاابالیگری که از ناحیه اندیشه ارجا وارد جوامع مسلمین شده و صورتهای جدید در تمامی اعصار نمایان شده، مشخص شود.

چکیدهشریعت اسلام آخرین دین الهی است که در آیات بدان تصریح شده است، اما مدعیانی با نسخ شریعت اسلام، آئینی جدید بوجودآوردند. نسخ شریعت از جمله دغدغه های برخی از نهضت های آخرالزمانی شیعی است. اندیشه نسخ شریعت پیش از اسلام وجودداشته، از قبیل آئین گنوسی، مانی، مزدک و در دوره اسلامی، فرقه های اسماعیلیه، حروفیه، و... ظهور کرده اند و مدعیانی به نسخشریعت پرداختند. می توان گفت این اندیشه از کج فهمی متون دینی و توهمات ایشان سرچشمه گرفته تا حدی که سرانجام از اسلامحقیقی دور و گمراه شدند. موضوعات مرتبط با نسخ شریعت: اباحی گری، آخرالزمان و تأویل هستند و کسانی بر پایه آنها شریعتمحمدی (ص) را نسخ کردند.در نزد اسماعیلیان، یکی از خداوندان الموت به نام حسن علی ذکره السلام، در رمضان 559 ق با اعلامقیامت، دست به نسخ شریعت زد. سپس دعوی الوهیت و خدایی کرد. از انگیزه های حسن برای نسخ شریعت می توان به انگیزه سیاسی،انگیزه تأویلی و عبور از ظاهر شریعت، انگیزه درونی- روان شناختی و... اشاره کرد. نمودهای نسخ شریعت حسن، عبارت اند از: ترکتکالیف ظاهری، نفی بهشت و جهنم، اعلام قیامت و پایان جهان و ...

قرآن کریم معجز? جاویدان الهی است که بر پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) نازل شده است و هدف آن، هدایت همگان و رسانیدن انسان به سعادت همیشگی است که برای محقق کردن این مقصود، از روش‌ها و شیوه‌های گوناگون و متنوعی استفاده کرده است؛ از جمله به کارگیری اسلوب مهم و أثرگذار هشداردهی به مخاطبان است تا به این طریق آگاهی‌های لازم برای رسیدن به هدف اصلی قرآن فراهم گردد.قرآن کریم برای رسیدن به این هدف، با در نظر گرفتن مبناهایی از جمله اعتقاد به غفلت‌پذیری، اعتقاد به تنبّه‌آفرینی و اعتقاد به اختیار انسان در انتخاب راه خیر و شرّ، به هشداردهی به دو شیوه پرداخته است. قرآن کریم برای توجه دادن به مخاطبان از روش‌های مستقیم و با استفاده از الفاظ خاص و روش‌های غیر مستقیم و بدون استفاده از الفاظ خاص در هشداردهی استفاده کرده است. در روش‌های مستقیم هشداردهی از الفاظ ویل، ألا، کلاّ و ترکیب «ما لکم لا» و در روش‌های غیر مستقیم هشداردهی از اسلوب‌هایی همانند نقل داستان انبیاء (علیهم السلام)، تهدید و منع شدید، تشبیه و کنایه استفاده نموده است.قرآن کریم کتابی است برای هدایت هم? انسان‌ها و با توجه به ویژگی‌های خاص فردی و اجتماعی مخاطبان خود به هشداردهی و تحذیر پرداخته است. برخی از مهمترین ویژگی‌های فردی مخاطبان عبارت است از: جهل، غفلت، انکار قیامت، پیروی از هوای نفس، خود بزرگ بینی، ظلم، حب دنیا و اظهار ایمان دروغین؛ و مهمترین ویژگی اجتماعی مخاطبان هشدارها که موجب شده است تا قرآن کریم به هشداردهی و تحذیر بپردازد عبارت است از: گروه گرایی و عملکرد تشکیلاتی، امر به منکر و نهی از معروف، تحقیر مومنان، قرار دادن شریک برای خداوند، پیروی کورکورانه از عقاید پیشینیان، فخر به اموال و اولاد، فرصت طلبی و جنگ روانی و افساد در پوشش اصلاح و نیرنگ بازی.هشدارهای قرآن کریم در هم? مخاطبان به یک اندازه اثر نمی‌گذارد و در برخی از مخاطبان موانعی وجود دارد که مانع از اثرگذاری هشدارهای قرآنی می‌گردد. هواپرستی، تعصب و لجاج، حب دنیا، جهل، تقلید کورکورانه از آباء و اجداد، وسوسه‌های شیطان، کفر، ستمگری، وجود رهبران فاسد و محیط نامناسب برخی از موانع فردی و اجتماعی است که موجب می‌گردد هشدارهای قرآنی تأثیرگذاری لازم را برمخاطبان نداشته باشد.